Matematyki w szkole uczy się każdy. Jest to niezależne od tego, czy od pierwszej lekcji będzie ją uwielbiać, czy też podchodzić do niej niechętnie. Jest ona bardzo ważnym przedmiotem i nauczyciele pokazują ją nam od najmłodszych lat, a później jeszcze zdajemy z niej maturę. Niektórzy uważają, że to tylko liczby i litery, które nie mają zbyt wiele wspólnego z rzeczywistością… Jednak czy na pewno tak jest 🤔? CZYM jest dla nas matematyka? Skąd się w ogóle wzięła i dlaczego kładzie się na nią tak duży nacisk? Czytając dalej, przekonaj się, że matematyka tak naprawdę jest niesamowita!
Zacznijmy od definicji
Według słownika PWN matematyka to gałąź wiedzy, której cel można określić jako badanie konsekwencji przyjętych założeń. 1 🧩
Lekcje matematyki nie przypominają jednak badań, co więc o tej definicji myśleć? Problem polega na tym, że ta dziedzina wiedzy jest niesamowicie szeroka, a każdy może wiązać z nią nieco inne doświadczenia. Nie mówię tutaj o wcale o przebiegu lekcji! 😮
Matematykę nie bezpodstawnie nazywa się królową nauk. Jest tak, ponieważ za pomocą równań matematycznych opisujemy świat, jaki znamy. Przykładów matematyki w codziennym życiu mamy całe mnóstwo: w sklepie liczymy, ile pieniędzy wydamy na zakupy 💵; budowniczowie muszą wiedzieć, ile materiałów zużyją przy budowie 🧱; chemicy muszą wiedzieć, ile i czego muszą zmieszać, aby dostać odpowiedni preparat; informatycy i analitycy muszą rozumieć, jakich narzędzi lub algorytmów używają, aby dobrze wykonywać swoją pracę! 😯 Matematyka jest po cichu obecna prawie w każdym aspekcie naszego życia. Nawet do gotowania się przydaje, kiedy trzeba odmierzać proporcje! Przez to dla każdego może być czymś kompletnie innym: narzędziem pracy, opisem rządzących nami praw fizyki albo zabawą!
Kto wymyślił matematykę?
To nie tak, że kiedyś matematyki nie było, a później nagle spadła komuś na głowę, chociaż byłaby to ciekawa historia. 😅 Za pierwszego znanego matematyka uznajemy Talesa z Miletu. Wymyślił twierdzenie o podziale koła średnicą, twierdzenie o równości kątów wierzchołkowych i oczywiście twierdzenie Talesa. △ Mimo iż to z Grecją kojarzymy początek rozwoju matematyki, ta nauka była rozwijana już w społeczeństwie Sumerów! Starożytne Indie czy Egipt już około 1600 r. p.n.e. mogły pochwalić się matematycznymi papirusami. 📜 2
Przez to, jak dawno miały miejsce pierwsze odkrycia matematyczne, nie jesteśmy w stanie wskazać odkrywcy lub odkrywczyni matematyki. Mamy natomiast wielu niesamowicie zdolnych ludzi, którzy przyczynili się do rozwoju tej nauki, a zdobywając wiedzę, zapewne natrafi się na ich nazwiska! Do takich ludzi należy przykładowo Leonhard Euler – jego teorie przyczyniły się do rozwoju analizy matematycznej, trygonometrii oraz współczesnej kryptografii. 📈Innym wielkim naukowcem był Carl Friedrich Gauss, który jako dziecko rozwiązywał nawet najtrudniejsze szkolne zadania w kilka minut, jako dorosły położył podwaliny pod dzisiejszą statystykę i rachunek prawdopodobieństwa. Isaac Newton, znany głównie z nauk fizycznych, sformułował zasady dynamiki, a także odkrył rachunek różniczkowy i całkowy. 📊 3
Historia obfituje w geniuszy, dzięki którym dzisiaj możemy korzystać z komputerów 💻, cieszyć się światłem w nocy, czy też systemem GPS. To wszystko nie byłoby możliwe, gdyby nie matematyka! Skoro wiemy już, że świat opiera się na tym przedmiocie, zastanówmy się, skąd to wszystko się wzięło? Czy naukowcy wymyślają sobie matematykę i okazuje się, że nagle działa? 🤔
Wielkie odkrycie albo wytwór wyobraźni
Rzadko kiedy zastanawiamy się nad tym, jak to się dzieje, że matematycy są w stanie opisać nasz świat 🌎. Myśląc o tym, nasuwa się pytanie, czy człowiek może wymyślić sobie matematykę? Czy może matematyka istnieje gdzieś niezależnie od nas i w końcu pojawia się ktoś na tyle genialny, żeby to zauważyć? 4
Okazuje się, że trochę tak, a trochę tak. Czasami abstrakcyjne pomysły zastosowane w praktyce okazują się działać. Tak było na przykład w wypadku liczb zespolonych, czyli liczb spoza zbioru rzeczywistych! Pojęcie liczb, które zapisujemy w dwóch wymiarach, wprowadził wspomniany już Carl Friedrich Gauss. Liczba zespolona składa się z części rzeczywistej oraz części zespolonej, którą oznaczamy literą i. Może się wydawać, że taka wymyślona liczba jest kompletnie bezsensowna, jednak znalazła szerokie zastosowanie i dziś nie wyobrażamy sobie świata bez niej! Za pomocą liczb zespolonych opisujemy przebiegi prądu🔌, dzięki czemu możemy tworzyć skuteczny sprzęt elektrotechniczny i dystrybuować prąd! Wykorzystujemy je też do komputerowej obróbki dźwięku oraz grafiki. 🎙
Archimedes z kolei był zafascynowany geometrią. Stworzył metody do obliczania powierzchni i objętości figur oraz brył, był twórcą hydrostatyki, czyli nauki o tym, jak zachowują się płyny, a nawet opracował model układu słonecznego! Ten ostatni co prawda nie był zgodny z rzeczywistością, ale mylić się jest rzeczą ludzką. 🙂 Nawet kiedy jest się geniuszem! Co zdecydowanie możemy o nim powiedzieć, to fakt, iż jako jeden z pierwszych używał matematyki do opisu zjawisk, jakie mógł zaobserwować.
Wszystko jest względne
Jak widać na pytanie, czym jest matematyka, nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Pomyślmy jednak, czy to nie czyni jej piękniejszą i wyjątkową? Nigdy nie wiemy, jakie niesamowite koncepcje okażą się rozwiązywać problemy, jakich dziś jeszcze sobie nie wyobrażamy 🤓. Uczyć się matematyki warto nie tylko dlatego, że jest ciekawa, czasem zaskakująca, ale także pozwala nam rozumieć i budować nasz świat, i to jest w niej magiczne.
Matematyka “jest cudownym darem, którego ani nie rozumiemy, ani nań nie zasługujemy”
Eugene Wigner